Opowiedziane

https://opowiedziane.ipn.gov.pl/ahm/swiadkowie/24371,Podhorski-Jan.html
2024-04-25, 21:33

Jan Podhorski

Generał brygady rezerwy WP, harcerz, ochotnik w wojnie obronnej 1939 r., żołnierz Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy i NSZ, Powstaniec Warszawski, leśnik.

Jan Podhorski ps. Zygzak urodził się 21 czerwca 1921 r. w Budzyniu niedaleko Poznania. Pochodził z rodziny o silnych tradycjach wojskowych. Jego ojciec Maksymilian Diering był żołnierzem oraz policjantem, walczył podczas powstania wielkopolskiego. Zmarł w 1928 r., gdy Jan miał siedem lat. Matka Magdalena wywodziła się z bogatej rodziny rolniczej. Miał młodszego brata Władysława.

Jan Podhorski uczył się w szkole podstawowej w Rakoniewicach. W 1933 r. wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego, w którego działalność bardzo się zaangażował. Gdy w 1939 r. wybuchła II wojna światowa, zgłosił się jako ochotnik do batalionu Obrony Narodowej „Opalenica”. Brał udział w walkach pod Sannikami. 12 września 1939 r. w boju pod Sompolnem walczył na bagnety. Trafił do niewoli. Został przewieziony do więzienia w Cytadeli Poznańskiej, gdzie przebywał przez kilka miesięcy. Udało mu się uciec dzięki użyciu fortelu. Powrócił do domu, w którym nie pozostał jednak długo. Po powrocie niemal od razu został aresztowany przez gestapo. Ponownie został jeńcem niemieckim i pomimo wycieńczenia fizycznego po brutalnym przesłuchaniu ponownie uciekł. W styczniu 1940 r. włączył się w tworzenie harcerskiej organizacji konspiracyjnej „Orły”, w ramach której działał do 1942 r. Wtedy to przedostał się do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie wstąpił do Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy. Później, już jako żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych, znalazł się w Grójcu, a następnie w Borach Tucholskich.

W sierpniu 1944 r. wziął udział w Powstaniu Warszawskim, walcząc w pułku NSZ imienia gen. Władysława Sikorskiego oraz 2. kompanii batalionu AK „Miłosz”. Jako dowódca jednej z grup szturmowych brał udział w zdobyciu kościoła Świętego Krzyża.

Po zakończeniu walk trafił do niemieckiego obozu jenieckiego Stalag IV B w Mühlbergu. W kwietniu 1945 r. obóz został wyzwolony przez armię sowiecką.

Po wojnie Podhorski podjął studia na Uniwersytecie Poznańskim. W maju 1946 r. był inicjatorem strajku studenckiego związanego z ówczesnymi wydarzeniami w Krakowie, gdzie UB i KBW spacyfikowały manifestantów chcących uczcić rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Jan Podhorski został aresztowany, ale zdołał zbiec z komendy MO. W grudniu, po ponownym aresztowaniu za działalność w strukturach podziemia antykomunistycznego, został skazany na 7 lat więzienia. W wyniku amnestii wyrok zmniejszono do 3 lat. Karę odbył w Zakładzie Karnym we Wronkach. Przez cały okres PRL Służba Bezpieczeństwa inwigilowała jego działalność jako osoby wrogiej ustrojowi.

Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”, Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r., Medalem za Warszawę 1939–1945, Medalem „Pro Memoria”.

Przejdź do relacji

Opcje strony