Opowiedziane

https://opowiedziane.ipn.gov.pl/ahm/swiadkowie/24451,Nowak-Czeslaw.html
2024-04-20, 00:22

Czesław Nowak

Wieloletni pracownik Portu Gdańsk, działacz opozycji w okresie PRL, członek NSZZ „Solidarność”, poseł na Sejm RP, radny Gdańska.

Czesław Nowak urodził się 11 stycznia 1938 r. w Smykowie (woj. świętokrzyskie). W 1960 r. rozpoczął pracę w Porcie Gdańsk jako operator dźwigu, później został brygadzistą. Równocześnie zdobywał wiedzę w liceum ogólnokształcącym i w 1964 r. zdał maturę. W latach 1960–1980 r. należał do Związków Zawadowych Marynarzy i Portowców, w których był wiceprzewodniczącym Rady Zakładowej ZZ (1972–1976). W grudniu 1970 r. przyłączył się do strajku w Porcie Gdańsk.

W sierpniu 1980 r. uczestniczył w strajku w Porcie Gdańsk, od września należał do NSZZ „Solidarność”, będąc współorganizatorem Komitetu Założycielskiego. Od grudnia 1980 r. był członkiem Komitetu Zakładowego, współzałożycielem i redaktorem niezależnego pisma „Portowiec”. W sierpniu tego samego roku zaangażował się w akcję przywrócenia krzyża na mogile żołnierzy na Westerplatte.

Po wprowadzeniu stanu wojennego był jednym z inicjatorów strajku w PG (13–19 grudnia 1981 r.), spacyfikowanego przez oddziały ZOMO. Na początku lutego 1982 r. został aresztowany i skazany na 4,5 roku więzienia i 4 lata pozbawienia praw publicznych. Karę odbywał w Zakładzie Karnym w Potulicach. W kwietniu 1983 r. wyszedł na wolność na mocy aktu łaski Rady Państwa, ale zwolniono go z pracy w porcie. W latach 1983–1988 pracował w Spółdzielni Pracy Przyszłość jako palacz i mechanik.

Mimo represji Czesław Nowak nie zaniechał działalności opozycyjnej – kolportował nielegalne wydawnictwa i wydawał podziemnego „Portowca”. Za próbę zorganizowania strajku został w maju 1988 r. ponownie aresztowany i przesiedział trzy tygodnie w ZK w Braniewie.

W 1989 r. przywrócono go do pracy w Porcie Gdańsk. W tym samym roku z ramienia Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” wybrano go na posła do Sejmu RP. W latach dziewięćdziesiątych XX w. był współzałożycielem i członkiem Porozumienia Centrum. Z listy tej partii w latach 1991–1993 ponownie został posłem na Sejm RP. W 1993 r. inicjował utworzenie w Porcie Gdańsk Wolnego Obszaru Celnego, a w latach 1995–2008 był dyrektorem WOC w Porcie Gdańsk. W okresie 1998–2006 pełnił funkcję radnego miasta Gdańsk, od 1993 r. był współzałożycielem, a następnie prezesem Stowarzyszenia Godność w Gdańsku.

Został odznaczony: Złotym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju (2007), Srebrnym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (2007), odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), Honorową Odznaką Działacza Opozycji Antykomunistycznej lub Osoby Represjonowanej (2016), Nagrodą Honorową „Świadek Historii” (2016).

Przejdź do relacji

Opcje strony