Tadeusz Bieńkowicz
Konspirator i żołnierz AK, Żołnierz Wyklęty, ofiara represji stalinowskich, generał brygady WP.
Tadeusz Bieńkowicz urodził się 15 kwietnia 1923 r. w Lidzie, jako syn Stanisława i Alicji z d. Balcer. Po wybuchu II wojny światowej rozpoczął działalność konspiracyjną – początkowo w harcerskim oddziale obserwacyjnym jako dowódca tzw. piątki, a po rozpoczęciu wojny niemiecko-sowieckiej (od 1941 r.) w ramach AK w II Batalionie 77. pułku piechoty AK pod dowództwem Jana Borysewicza „Krysi”. Z tym oddziałem uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych, m.in. w szturmie na niemiecki garnizon w Horodnie na Polesiu, zdobyciu Ejszyszek i stacji kolejowej Werenów, likwidacji Orstkommendantury w Kaleśnikach czy oswobodzeniu kilkudziesięciu polskich skazańców z niemieckiego więzienia w Lidzie. W AK używał pseudonimu Rączy.
Po przejściu frontu wschodniego i po zakończeniu wojny, nie zaprzestał działalności konspiracyjnej, tym razem skierowanej przeciwko Sowietom i komunistom. Działał w Gdańsku, a zagrożony aresztowaniem przez UB wyjechał do Krakowa i rozpoczął studia na Akademii Handlowej. W 1950 r. został aresztowany i poddany brutalnemu śledztwu. Przez kilka miesięcy był torturowany, ale nie przyznał się do stawianych mu zarzutów. Został przez sąd komunistyczny skazany na karę dożywocia. Wyszedł na wolność w 1956 r.
Przez lata popularyzował wśród młodzieży prawdę o Zbrodni Katyńskiej i działalność AK na Kresach, opowiadał też o Żołnierzach Wyklętych.
Tadeusz Bieńkowicz był współzałożycielem Związku Więźniów Okresu Stalinowskiego, prezesem Polskiego Związku Więźniów Komunizmu w Krakowie oraz nowohuckiego oddziału Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej, sekretarzem Małopolskiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Fundacji Muzeum Historii AK. Należał do Rady Honorowej Okręgu Nowogródzkiego ŚZŻAK w Warszawie, Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari i Stowarzyszenia Ziemi Lidzkiej w Lidzie. Jest współautorem książki Akcja na więzienie w Lidzie we wspomnieniach Tadeusza Bieńkowicza i opisie faktów i zdarzeń pokrewnych (2009) i fundatorem cmentarza II Batalionu 77. pp AK w Naczy.
Tadeusz Bieńkowicz został odznaczony m.in.: Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1944), Krzyżem Komandorskim (2016) i Oficerskim (2009) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kampanii Wrześniowej, Odznaką „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”, Krzyżem Więźnia Komunizmu z Mieczami, Honorową Odznaką Żołnierza AK Okr. „Wiano” i „Nów”, Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości (2018).
Tadeusz Bieńkowicz zmarł 13 grudnia 2019 r. i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.