Aktualnie znajdujesz się na:

Wyszukiwarka

Świadkowie

Stanisław Wnorowski

Prawdopodobnie jedyny Polak urodzony w celi śmierci. Syn Alicji Wnorowskiej, pracownicy Brygad Wywiadowczych AK i WiN. Prezes Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział w Rzeszowie.

Stanisław Wnorowski urodził się 22 kwietnia 1947 r. w więzieniu na Zamku w Rzeszowie, gdzie więziona była jego matka Alicja (1918–2008). Oczekiwała w celi śmierci na wykonanie wyroku wydanego za przekazywanie tajnych informacji podziemiu niepodległościowemu. Od 1945 r. jako pracownica UB w Przemyślu, a od 1946 r. w Rzeszowie, współpracowała z organizacją Wolność i Niezawisłość. W pozyskiwaniu informacji pomagał jej zakochany w niej funkcjonariusz UB por. Józef Zapałowski. Owocem ich związku był syn Stanisław. 20 września 1946 r. oboje z Zapałowskim zostali aresztowani w Rzeszowie (wraz z nimi również dwie agentki podziemia Irena Szajkowska i Maria Grzegorczyk). 27 marca 1947 r. będąca w ósmym miesiącu ciąży Wnorowska została skazana wyrokiem WSR w Rzeszowie na karę śmierci. 22 kwietnia, bez niczyjej pomocy, urodziła w celi syna. 27 grudnia 1947 r. oboje zostali skierowani do więzienia w Fordonie. Tam Stanisław trafił do więziennego żłobka, a następnie został oddany na wychowanie siostrze matki. Na mocy ułaskawienia dokonanego przez Bolesława Bieruta karę śmierci zamieniono jej na dożywocie. Ostatecznie więzienie opuściła 24 sierpnia 1955 r. Po wyjściu na wolność wraz z synem zamieszkali w Przemyślu. Chłopiec, wychowywany przez ciotkę i jej rodzinę, jeszcze przez wiele lat zwracał się do biologicznej matki per „pani”. Józef Zapałowski, skazany przez WSR na sześć lat więzienia, zamienionego następnie na mocy amnestii na trzy lata, prawdopodobnie został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach. Wszelki ślad po nim zaginął.

Więcej informacji o Stanisławie Wnorowskim:

https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/podkarpacki-kongres-pamieci-na/191910,Wreczenie-nagrod-Swiadek-Historii-na-Podkarpackim-Kongresie-Pamieci-Narodowej-Ja.html

26 maja 2007 r. postanowieniem Prezydenta RP Alicja Wnorowska, po mężu Czerkawska, otrzymała Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Więcej informacji o Alicji Wnorowskiej:

https://ipn.gov.pl/pl/z-milosci-do-matki/165235,Alicja-Wnorowska-19182008.html

Przejdź do relacji

Opcje strony

do góry