N0550
Uczestnik II wojny światowej oraz powojenny działacz kombatancki, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Jest początek lat czterdziestych, łagry nad Morzem Białym. Dwudziestoletni Stanisław Toporowski jako więzień sowiecki odbywa karę 5 lat pozbawienia wolności za próbę „nielegalnego przekroczenia granicy” z Rumunią. Warunki bytowe są bardzo ciężkie, więźniowie pracują przez 10 godzin dziennie, w zamian dostają porcję 300 gram chleba, mąkę i wodę. Wielu z nich umiera na skutek różnych chorób. Spotykają się też z sadyzmem ze strony strażników. Stanisław, chcąc przetrwać i choć trochę poprawić swoje warunki, zgłasza się do „brygady zbójów” – grupy składającej się z kryminalistów, którzy dostają większe porcje żywnościowe. W zamian obiecuje nadzorującemu go striełokowi, że gdy tylko Rosjanie zwyciężą w wojnie z Niemcami, ten otrzyma od jego ojczyma – właściciela fabryki ubrań – sowitą nagrodę. Kilka tygodni później faktycznie Niemcy atakują ZSRS i rozpoczyna się nowy etap wojny. W tydzień po jej wybuchu wszyscy więźniowie zostają zwolnieni. Stanisław wraz z innymi koleją dociera do miejsca formowania się polskiej armii.
