Joanna Urban
Geodeta, działaczka Ruchu Młodej Polski i NSZZ „Solidarność”, represjonowana w stanie wojennym.
Joanna Urban urodziła się 30 kwietnia 1957 r. w Inowrocławiu. Ukończyła szkołę podstawową w Kościelcu Kujawskim, II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Inowrocławiu oraz pomaturalną szkołę geodezyjną. Potem studiowała jeszcze w Warszawie na Papieskim Wydziale Teologicznym.
We wrześniu 1980 r. Joanna Urban rozpoczęła pracę jako geodeta stażysta w Okręgowym Przedsiębiorstwie Geodezyjno-Kartograficznym w Bydgoszczy. Wtedy po raz pierwszy zetknęła się z powstającymi strukturami związkowymi i sama zaangażowała się w działalność opozycyjną. Impulsem takich działań było spotkanie z Aramem Rybickim, redaktorem pisma „Bratniak” i członkiem Ruchu Młodej Polski. Joanna Urban również została działaczką Ruchu Młodej Polski i była rzecznikiem RMP w Bydgoszczy, a w ramach obowiązków podpisywała dokumenty, odezwy, jeździła po Polsce – nie była więc anonimowym członkiem opozycji, a SB interesowało się jej osobą. W tym czasie rozpoczęła pracę w Muzeum Okręgowym im. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i oficjalnie wstąpiła do NSZZ „Solidarność”. Oprócz RMP i Solidarności Joanna Urban działała również w ramach Bydgoskiego Komitetu Obrony Więźniów Politycznych oraz współtworzyła wydawane od września 1981 r. pismo „Będziemy Wolni”. Uczestniczyła w akcjach na rzecz uwolnienia więzionych przywódców Konfederacji Polski Niepodległej.
Po wprowadzeniu stanu wojennego Joanna Urban nie zaprzestała działalności opozycyjnej. Wymyśliła np. „latające biblioteki”, czyli akcję wypożyczania zakazanych i wydawanych w drugim obiegu książek. 16 grudnia 1981 r. została zatrzymana w Bydgoszczy przez funkcjonariuszy SB i przewieziona do siedziby urzędu znajdującej się przy ul. Poniatowskiego. Próbowano nakłonić ją do podpisania lojalki, ale została wypuszczona po kilku godzinach. Pod koniec stycznia 1982 r. pobili ją „nieznani sprawcy”, w wyniku czego miała ciężki uraz nerki. Joanna Urban została aresztowana 8 kwietnia 1982 r. pod zarzutem utrudniania śledztwa oraz zorganizowania nielegalnego związku i kierowania nim. Przebywała w Zakładzie Karnym w Fordonie. Wobec umorzenia postępowania wyszła na wolność w czerwcu 1982 r. Po zwolnieniu z więzienia kontynuowała działalność opozycyjną: wzięła udział w kontrpochodzie zorganizowanym 1 maja 1983 r. w Bydgoszczy, współpracowała z „Tygodnikiem Wojennym”, brała udział w strajkach w 1988 r. w Gdańsku, współtworzyła audycje Radia „Solidarność”.
Joanna Urban była zatrudniona m.in.: w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, Komisji Krajowej „Solidarność”, Krajowej Radzie Radiofonii, Ministerstwie Kultury oraz w Kancelarii Senatu.